KANAL MÜALİCƏSİ VƏ DİŞİN BƏRPASI.
Endodontiyada diaqnozun əsasını xəstənin şikayətləri, anamnez, diaqnoz, rentgen müayinəsi, test məlumatları (temperatur, zərb və s.) təşkil edir. Kanal müalicəsinə başlamazdan əvvəl həkim dentini tamamilə çıxarır və bununla da patogen bakteriyaların kanala daxil olmasının qarşısını alır. Müalicənin bütün mərhələlərində xəstədə ağrıları aradan qaldırmaq və iş üçün əlverişli şərait yaratmaq üçün anesteziya aparılır.
Ağrısız müalicə müasir stomatologiyanın reallığıdır. Əvvəllər kanal müalicəsi ən ağrılı prosedurlardan biri idisə, bu gün fəsadsız kariyesin müalicəsindən heç bir fərqi yoxdur. Ağrı tamamilə yox olur, hətta anestezik tətbiqi zamanı.
Kanalları təmizləməzdən əvvəl diş həkimi onlara daxil olmaq üçün şərait yaradır. Bunu etmək üçün, kök kanallarına aparan bir bur istifadə edərək düz bir boşluq yaranır. Xəstə nə qədər gənc olsa, boşluq daha böyükdür, çünki pulpa kamerasının ölçüsü yaşla azalır. Buna görə də, yaşlı xəstələrdə preparatın həcmi daha azdır. Ön dişlərin kanallarına giriş onların arxa tərəfində, arxada isə çeynəmə səthində aparılır. Bu gün tətbiq edilən üsullardan biri də diş kanallarının mikroskop altında təmizlənməsidir . Bu, prosesə tam nəzarət etməyə imkan verir.
Pulpa çıxarmaq üçün ekskavator və ya sferik frez istifadə olunur. Kanal ağızlarının vəziyyəti müəyyən edilir, kanallardakı pulpa çıxarılır. Yüksək keyfiyyətli doldurma yalnız kanalın uzunluğu düzgün müəyyən edildikdə mümkündür – kökün zirvəsinə qədər sıx şəkildə doldurulmalıdır. Əks halda, mikroorqanizmlərin inkişafı mümkündür, bu da yoluxucu prosesin kök zirvəsinə yayılmasına səbəb olur. Bunun nəticəsi zirvədə sümük strukturlarının məhv edilməsi, iltihab ocağının inkişafıdır.
Kanalın ölçüsünü təyin etmək üçün apex lokator istifadə olunur. Ölçmə prinsipi kök zirvəsi üçün müəyyən edilən elektrik müqavimətindəki dəyişiklikləri qeyd etməkdir. Ölçmə elektrodlar və endodontik fayl istifadə edərək həyata keçirilir. Fayl yuxarıya çatdıqda müqavimət azalır və cihaz bunu səs və ya işıq siqnalı ilə bildirir. Uzunluğa nəzarət də rentgen şüalarından istifadə etməklə həyata keçirilir.
Endodontik müalicədən sonra dişlərin bərpası
Kanal müalicəsindən sonra diş öz funksionallığını və estetik xüsusiyyətlərini bərpa etmək üçün bərpa olunur.
Dişlərin bərpası aşağıdakı kimi aparılır:
1.Kompozit materiallarla
2.Ştift vasitəsilə
3.Qapaqlarla.